Taraji P. Henson thúc đẩy nhận thức về sức khỏe tâm thần trong cộng đồng người da đen.

– Quốc tịch: Mỹ
– Ngày sinh: 11 tháng 9, 1970
– Link Facebook: facebook.com/tarajiphenson
– Link Instagram: instagram.com/tarajiphenson
– Link Tiktok: tiktok.com/@tarajiphenson

Taraji P. Henson không chỉ là một gái diễn tài năng với những vai diễn để đời như Cookie Lyon trong Empire hay Katherine Johnson trong Hidden Figures. Cô còn là một người phụ nữ mạnh mẽ, dám đứng lên đấu tranh cho những vấn đề xã hội nhạy cảm, đặc biệt là sức khỏe tâm thần trong cộng đồng người da đen. Với kinh nghiệm cá nhân và sự đồng cảm sâu sắc, Henson đã biến cuộc chiến chống lại kì thị và thiếu hiểu biết về bệnh trầm cảm, lo âu thành một phần không thể tách rời trong sự nghiệp và cuộc đời mình. Không chỉ dừng lại ở lời nói, cô đã hành động bằng cách thành lập quỹ Boris Lawrence Henson Foundation, đặt theo tên cha mình – người từng phải đối mặt với những thách thức tâm lý sau khi trở về từ chiến tranh Việt Nam. Quỹ này không chỉ cung cấp nguồn lực tài chính cho những người gặp khó khăn mà còn tạo ra những chương trình giáo dục, nâng cao nhận thức, giúp người da đen cảm thấy an toàn khi tìm kiếm sự trợ giúp.

Nhưng tại sao vấn đề sức khỏe tâm thần lại quan trọng đến vậy với Taraji, và tại sao cộng đồng người da đen lại cần một tiếng nói như cô? Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần nhìn nhận bối cảnh lịch sử và xã hội đã định hình cách cộng đồng này đối mặt với căng thẳng, chấn thương, và những rào cản trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Taraji P. Henson và hành trình cá nhân với sức khỏe tâm thần: Từ đau thương đến sức mạnh

Những trải nghiệm định hình quan điểm của Taraji

Taraji P. Henson không phải là người xa lạ với những thử thách về tâm lý. Cô từng chia sẻ công khai về những giai đoạn khó khăn trong cuộc đời mình, từ việc lớn lên trong một gia đình có cha bị chấn thương tâm lý sau chiến tranh đến áp lực của danh vọng và sự kỳ vọng từ công chúng. Cha cô, Boris Lawrence Henson, là một cựu binh Việt Nam, người đã phải vật lộn với hội chứng stress sau chấn thương (PTSD) suốt phần đời còn lại. Taraji từng mô tả những khoảnh khắc cha cô rơi vào trạng thái hoang tưởng, những lần ông la hét giữa đêm, và sự bất lực của gia đình khi không biết cách giúp đỡ. Những ký ức đó đã khắc sâu trong cô nỗi đau và sự thấu hiểu về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Không chỉ dừng lại ở câu chuyện gia đình, Taraji cũng từng trải qua những giai đoạn trầm cảm và lo âu trong sự nghiệp. Áp lực từ việc phải luôn hoàn hảo, sự chỉ trích từ truyền thông, và những định kiến về phụ nữ da đen trong ngành giải trí đã đẩy cô đến bờ vực. Cô từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn rằng có những lúc cô cảm thấy mình “sắp vỡ tung” và không biết phải làm gì. Nhưng thay vì im lặng chịu đựng, Taraji đã chọn cách tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia tâm lý, và đó là bước ngoặt giúp cô nhận ra rằng sức khỏe tâm thần không phải là điều gì đó đáng xấu hổ.

Từ nỗi đau đến hành động: Sự ra đời của Boris Lawrence Henson Foundation

Năm 2018, Taraji P. Henson thành lập quỹ Boris Lawrence Henson Foundation (BLHF) như một cách để vinh danh cha mình và giúp đỡ những người khác đang phải đối mặt với những thách thức tương tự. Quỹ này không chỉ cung cấp hỗ trợ tài chính cho những người không có khả năng chi trả cho liệu pháp tâm lý mà còn tập trung vào việc giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của sức khỏe tâm thần. Một trong những mục tiêu chính của BLHF là xóa bỏ định kiến rằng “người da đen không bị trầm cảm” hoặc “chỉ cần cầu nguyện là đủ”.

Taraji nhận thấy rằng trong cộng đồng người da đen, việc tìm kiếm sự trợ giúp tâm lý thường bị coi là dấu hiệu của sự yếu đuối. Nhiều người e ngại bị đánh giá, sợ bị gán mác “điên” hoặc “không đủ mạnh mẽ”. Để thay đổi nhận thức này, cô đã tích cực tham gia vào các chiến dịch nâng cao nhận thức, từ các buổi nói chuyện tại trường học đến các chương trình truyền hình. Cô cũng hợp tác với các chuyên gia sức khỏe tâm thần để đào tạo những người trong cộng đồng trở thành “nhà lãnh đạo sức khỏe tâm thần”, những người có thể nhận diện và hỗ trợ những người đang gặp khó khăn.

Sức mạnh của sự đồng cảm: Taraji và những câu chuyện thay đổi cuộc đời

Một trong những điểm mạnh của Taraji P. Henson là khả năng kết nối với mọi người thông qua sự đồng cảm. Cô không chỉ đứng trên sân khấu và nói về vấn đề sức khỏe tâm thần một cách trừu tượng mà còn chia sẻ những câu chuyện cá nhân, những khoảnh khắc yếu đuối của mình. Điều này đã tạo ra một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, khi nhiều người da đen bắt đầu cảm thấy rằng họ không đơn độc.

Trong một buổi phỏng vấn với Oprah Winfrey, Taraji từng kể về một lần cô gặp một phụ nữ trẻ sau một buổi nói chuyện. Cô gái đó đã ôm chầm lấy Taraji và thì thầm: “Cảm ơn cô đã nói hộ những gì tôi không thể nói.” Những khoảnh khắc như thế này chứng minh rằng sự can đảm của Taraji không chỉ là cho riêng cô mà còn cho hàng ngàn người khác đang âm thầm chịu đựng. Cô đã biến nỗi đau của mình thành sức mạnh, và sức mạnh đó đang giúp đỡ những người khác tìm thấy ánh sáng trong bóng tối.

Vì sao sức khỏe tâm thần là vấn đề cấp bách trong cộng đồng người da đen?

Những con số đáng báo động về sức khỏe tâm thần của người da đen

Theo thống kê từ Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ, người da đen có tỷ lệ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm, lo âu và PTSD cao hơn so với nhiều nhóm dân tộc khác. Tuy nhiên, họ lại ít có khả năng tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp. Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy chỉ có khoảng 25% người da đen Mỹ tìm đến liệu pháp tâm lý, so với 40% người da trắng. Nguyên nhân của sự chênh lệch này không chỉ đến từ định kiến mà còn từ những rào cản về kinh tế, thiếu tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng, và sự thiếu hụt các chuyên gia tâm lý người da đen.

Một trong những lý do khiến tình trạng này trở nên trầm trọng hơn là do người da đen thường phải đối mặt với nhiều áp lực xã hội hơn. Từ phân biệt chủng tộc, bất bình đẳng kinh tế đến định kiến giới, tất cả những yếu tố này đều góp phần tạo ra căng thẳng mãn tính, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Ví dụ, sau vụ việc George Floyd và phong trào Black Lives Matter, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ trầm cảm và lo âu trong cộng đồng người da đen tăng vọt do căng thẳng sau chấn thương tập thể.

Rào cản văn hóa và tâm lý: Tại sao người da đen ngại tìm kiếm sự giúp đỡ?

Trong cộng đồng người da đen, có một quan niệm lâu đời rằng “chúng ta phải mạnh mẽ” và “không được phàn nàn.” Điều này xuất phát từ lịch sử đấu tranh chống lại áp bức, khi người da đen phải thể hiện sự kiên cường để tồn tại. Tuy nhiên, quan niệm này đã vô tình tạo ra một rào cản vô hình, khiến nhiều người cảm thấy xấu hổ khi thừa nhận mình cần giúp đỡ.

Taraji P. Henson đã nhiều lần nhấn mạnh rằng “sức mạnh thực sự nằm ở việc dám đối diện với sự yếu đuối.” Cô chỉ ra rằng việc im lặng chịu đựng không phải là dấu hiệu của sự kiên cường mà là một cách tự hủy hoại bản thân. Nhiều người da đen lớn lên với tư tưởng rằng “đau khổ là một phần của cuộc sống” và “chỉ cần cầu nguyện là mọi thứ sẽ ổn.” Mặc dù đức tin có thể là một nguồn sức mạnh tinh thần lớn lao, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn cho sự can thiệp y tế khi cần thiết.

Một rào cản khác là sự thiếu tin tưởng vào hệ thống y tế. Lịch sử phân biệt chủng tộc trong y học, như thí nghiệm Tuskegee, đã để lại nỗi sợ hãi sâu sắc trong cộng đồng người da đen. Nhiều người lo ngại rằng họ sẽ không được đối xử công bằng hoặc bị coi thường khi tìm kiếm sự trợ giúp. Điều này giải thích tại sao nhiều người da đen thích tìm đến sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc nhà thờ hơn là các chuyên gia tâm lý.

Tác động của phân biệt chủng tộc hệ thống đến sức khỏe tâm thần

Phân biệt chủng tộc không chỉ là những hành vi cá nhân mà còn là một hệ thống đã tồn tại từ lâu trong xã hội. Nó ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống, từ cơ hội việc làm, giáo dục đến chăm sóc sức khỏe. Đối với người da đen, việc phải liên tục đối mặt với định kiến và phân biệt đối xử có thể dẫn đến căng thẳng mãn tính, một yếu tố nguy cơ lớn đối với các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người da đen thường xuyên trải qua phân biệt chủng tộc có nguy cơ mắc trầm cảm và lo âu cao gấp đôi so với những người không gặp phải tình trạng này. Hơn nữa, áp lực phải “hoàn hảo” để chứng minh giá trị của mình trong một xã hội đầy định kiến cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng căng thẳng. Taraji P. Henson đã nhiều lần nói về áp lực này, khi cô cảm thấy mình phải luôn xuất sắc để không bị coi thường hoặc bị gán mác “kém cỏi.”

Boris Lawrence Henson Foundation: Cách Taraji đang thay đổi cuộc chơi

Các chương trình và sáng kiến chính của quỹ

Boris Lawrence Henson Foundation không chỉ là một tổ chức từ thiện thông thường. Nó là một phong trào nhằm thay đổi cách cộng đồng người da đen nhìn nhận và đối phó với sức khỏe tâm thần. Một trong những chương trình nổi bật của quỹ là “Therapy for Black Girls,” một nền tảng kết nối phụ nữ da đen với các nhà trị liệu da đen. Điều này rất quan trọng vì nhiều người cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ với những người có cùng trải nghiệm văn hóa và chủng tộc.

Ngoài ra, quỹ còn cung cấp học bổng cho những sinh viên da đen theo học ngành tâm lý, nhằm tăng cường đội ngũ chuyên gia tâm lý đa dạng. Taraji nhận thấy rằng một trong những lý do khiến người da đen ngại tìm kiếm sự trợ giúp là vì thiếu vắng các nhà trị liệu da đen. Khi người bệnh không thấy bản thân được đại diện trong hệ thống chăm sóc, họ sẽ cảm thấy khó khăn hơn trong việc mở lòng.

Một sáng kiến khác của BLHF là chương trình “Can We Talk?” – một loạt các buổi thảo luận cộng đồng về sức khỏe tâm thần. Những buổi này được tổ chức tại các nhà thờ, trường học và trung tâm cộng đồng, nơi mọi người có thể tự do chia sẻ câu chuyện của mình mà không sợ bị đánh giá. Taraji thường xuyên tham gia những buổi này, lắng nghe và động viên những người đang đấu tranh.

Hợp tác với các tổ chức và cá nhân có ảnh hưởng

Taraji P. Henson hiểu rằng để tạo ra sự thay đổi lớn, cô cần sự hỗ trợ từ những người có ảnh hưởng khác. Cô đã hợp tác với nhiều nghệ sĩ, vận động viên và nhà hoạt động xã hội để lan tỏa thông điệp về sức khỏe tâm thần. Ví dụ, cô đã làm việc với Michelle Obama trong chiến dịch “Change Direction,” nhằm nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần ở thanh thiếu niên.

Ngoài ra, Taraji cũng hợp tác với các công ty lớn như Facebook và Google để tổ chức các hội thảo trực tuyến về chủ đề này. Những nền tảng này giúp cô tiếp cận được đông đảo khán giả, đặc biệt là giới trẻ – những người thường xuyên sử dụng mạng xã hội và có thể dễ dàng tiếp cận thông tin. Cô cũng làm việc với các nhà làm phim và biên kịch để đưa các câu chuyện về sức khỏe tâm thần vào các bộ phim và chương trình truyền hình, giúp vấn đề này trở nên gần gũi và dễ hiểu hơn với công chúng.

Tác động thực tế: Những cuộc đời được thay đổi

Kể từ khi thành lập, Boris Lawrence Henson Foundation đã giúp đỡ hàng ngàn người da đen tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần. Một trong những câu chuyện điển hình là trường hợp của một cựu binh người da đen tên Marcus. Anh từng phải vật lộn với PTSD sau khi trở về từ chiến tranh Iraq và cảm thấy mình bị bỏ rơi. Nhờ vào sự hỗ trợ từ quỹ, Marcus đã có thể tham gia liệu pháp tâm lý và dần lấy lại cuộc sống. Anh nay đã trở thành một tình nguyện viên tích cực của BLHF, giúp đỡ những cựu binh khác như mình.

Một trường hợp khác là Jasmine, một sinh viên đại học da đen bị trầm cảm nặng do áp lực học tập và phân biệt chủng tộc. Cô cảm thấy mình không thể chia sẻ với gia đình vì sợ bị hiểu lầm. Nhưng sau khi tham gia một buổi thảo luận của “Can We Talk?“, Jasmine đã quyết định tìm kiếm sự trợ giúp và nay đã tốt nghiệp với tấm bằng tâm lý, với mong muốn trở thành một nhà trị liệu cho cộng đồng da đen.

Những câu chuyện như của Marcus và Jasmine chứng minh rằng công việc của Taraji P. Henson không chỉ là những lời nói suông mà đang tạo ra những thay đổi thực sự trong cuộc sống của nhiều người.

Sức khỏe tâm thần trong ngành giải trí: Taraji và cuộc chiến chống lại định kiến

Áp lực của danh vọng và sự kỳ vọng từ công chúng

Là một nữ diễn viên da đen thành công ở Hollywood, Taraji P. Henson phải đối mặt với áp lực gấp đôi: cả từ ngành công nghiệp giải trí đầy cạnh tranh và từ cộng đồng da đen, nơi cô được coi là một hình mẫu. Cô từng chia sẻ rằng có những lúc cô cảm thấy mình phải “hoàn hảo” để không làm thất vọng mọi người. Áp lực này không chỉ đến từ việc phải duy trì hình ảnh chuyên nghiệp mà còn từ những định kiến về phụ nữ da đen trong ngành giải trí.

Trong nhiều năm, phụ nữ da đen ở Hollywood thường bị gán vào những vai diễn định kiến, như người hầu, nô lệ, hoặc những nhân vật mang tính chất “mạnh mẽ quá mức.” Taraji đã phá vỡ những khuôn mẫu này với vai Cookie Lyon trong Empire – một nhân vật phức tạp, đầy sức mạnh nhưng cũng rất con người. Tuy nhiên, thành công cũng đi kèm với sự chỉ trích. Cô từng bị chỉ trích vì quá “to tiếng,” quá “gây gổ,” hoặc không đủ “nữ tính.” Những lời chỉ trích này, dù vô tình hay cố ý, đều góp phần tạo ra căng thẳng tâm lý.

Vai trò của Taraji trong việc thay đổi cách nhìn về sức khỏe tâm thần trong giới nghệ sĩ

Taraji không phải là nghệ sĩ da đen duy nhất đấu tranh với sức khỏe tâm thần, nhưng cô là một trong những người đầu tiên công khai nói về vấn đề này. Trước đây, nhiều nghệ sĩ da đen cảm thấy phải giấu giếm những khó khăn tâm lý của mình để không ảnh hưởng đến sự nghiệp. Nhưng Taraji đã phá vỡ im lặng đó. Cô không chỉ nói về trầm cảm và lo âu của mình mà còn khuyến khích các đồng nghiệp khác làm điều tương tự.

Cô đã tổ chức các buổi gặp mặt riêng tư với các diễn viên, ca sĩ và nghệ sĩ da đen khác để thảo luận về sức khỏe tâm thần. Nhiều người trong số họ sau đó đã công khai chia sẻ câu chuyện của mình, như Kid Cudi, Jay-Z, và Recently, Simone Biles. Sự can đảm của Taraji đã tạo ra một hiệu ứng domino, khiến vấn đề sức khỏe tâm thần trở thành một chủ đề được thảo luận mở hơn trong giới giải trí.

Ngành giải trí và trách nhiệm với sức khỏe tâm thần

Taraji cũng đã chỉ trích ngành giải trí vì thiếu hỗ trợ cho sức khỏe tâm thần của nghệ sĩ. Cô từng nói rằng các studio và hãng phim thường chỉ quan tâm đến lợi nhuận mà quên đi con người đằng sau những bộ phim. Nhiều diễn viên, đặc biệt là người da đen, phải làm việc trong môi trường căng thẳng cao độ mà không có sự hỗ trợ cần thiết.

Để thay đổi điều này, Taraji đã đề xuất các studio nên cung cấp dịch vụ tư vấn tâm lý miễn phí cho diễn viên và đoàn làm phim. Cô cũng kêu gọi các tổ chức như Screen Actors Guild (SAG) tích cực hơn trong việc bảo vệ sức khỏe tâm thần cho thành viên. Những nỗ lực của cô đã bắt đầu mang lại kết quả, khi ngày càng nhiều studio và hãng phim bắt đầu chú ý hơn đến vấn đề này.

Tương lai của phong trào sức khỏe tâm thần trong cộng đồng da đen: Những thách thức và hy vọng

Những thách thức còn tồn tại

Mặc dù đã có nhiều tiến bộ, nhưng cuộc chiến cho sức khỏe tâm thần trong cộng đồng da đen vẫn còn nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là thiếu ngân sách và nguồn lực. Nhiều chương trình hỗ trợ sức khỏe tâm thần cho người da đen phụ thuộc vào các khoản đóng góp từ thiện, điều này làm cho chúng dễ bị ảnh hưởng bởi các cuộc khủng hoảng kinh tế.

Bên cạnh đó, định kiến về sức khỏe tâm thần vẫn còn tồn tại sâu rộng. Nhiều người da đen, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi, vẫn coi việc tìm kiếm trị liệu là một điều gì đó “dành cho người da trắng” hoặc “không phù hợp với văn hóa của chúng ta.” Để thay đổi nhận thức này, cần có những nỗ lực giáo dục lâu dài và sự tham gia của các lãnh đạo cộng đồng, như mục sư và các nhà hoạt động xã hội.

Một thách thức khác là sự thiếu hụt các chuyên gia sức khỏe tâm thần da đen. Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, chỉ có khoảng 4% nhà tâm lý học ở Mỹ là người da đen. Điều này tạo ra một khoảng cách lớn giữa nhu cầu và cung cấp dịch vụ. Mặc dù các chương trình học bổng của BLHF đang cố gắng giải quyết vấn đề này, nhưng vẫn cần nhiều thời gian và nguồn lực hơn để đào tạo đủ số lượng chuyên gia.

Hy vọng từ thế hệ trẻ và sự thay đổi văn hóa

Dù còn nhiều thách thức, nhưng cũng có nhiều dấu hiệu tích cực. Thế hệ trẻ da đen ngày càng mở lòng hơn với vấn đề sức khỏe tâm thần. Nhiều thanh thiếu niên và sinh viên da đen hiện nay không ngại nói về trầm cảm, lo âu và căng thẳng như các thế hệ trước. Họ tích cực tìm kiếm sự trợ giúp và khuyến khích bạn bè làm điều tương tự.

Sự thay đổi này phần lớn nhờ vào các phương tiện truyền thông xã hội, nơi các cuộc thảo luận về sức khỏe tâm thần diễn ra mở và tự do hơn. Nhiều influencer và nghệ sĩ da đen trẻ đã sử dụng nền tảng của mình để chia sẻ câu chuyện cá nhân, từ đó giúp giảm bớt định kiến. Taraji P. Henson cũng rất tích cực trên các nền tảng này, thường xuyên đăng tải những thông điệp khuyến khích mọi người chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Bên cạnh đó, ngày càng có nhiều tổ chức và chương trình được thành lập để hỗ trợ sức khỏe tâm thần cho người da đen. Ví dụ, “The Loveland Foundation” cung cấp liệu pháp miễn phí cho phụ nữ và cô gái da đen, trong khi “Therapy for Black Men” tập trung vào nam giới da đen. Những sáng kiến này đang dần lấp đầy những khoảng trống trong hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Tầm nhìn của Taraji P. Henson cho tương lai

Taraji P. Henson không có ý định dừng lại. Cô đang lên kế hoạch mở rộng Boris Lawrence Henson Foundation ra ngoài nước Mỹ, hỗ trợ cộng đồng da đen trên toàn cầu. Cô cũng muốn tích hợp chương trình giáo dục sức khỏe tâm thần vào hệ thống trường học, để trẻ em da đen được học về cách chăm sóc bản thân từ sớm.

Hơn nữa, Taraji mong muốn thấy nhiều nghệ sĩ và người nổi tiếng da đen hơn đứng lên và chia sẻ câu chuyện của mình. Cô tin rằng sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau là chìa khóa để thay đổi. “Chúng ta không thể tiếp tục im lặng,” cô từng nói. “Mỗi giọt nước đều góp phần tạo nên đại dương. Mỗi câu chuyện chúng ta chia sẻ đều giúp xóa bỏ định kiến và cứu rộng một mạng sống.”

Cuộc chiến cho sức khỏe tâm thần trong cộng đồng da đen không phải là một cuộc chiến ngắn hạn. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn, quyết tâm và sự tham gia của tất cả mọi người. Taraji P. Henson đã chứng minh rằng chỉ cần một người dám đứng lên và nói, “Tôi cũng đã trải qua điều này, và bạn không đơn độc,” thì cả một cộng đồng có thể bắt đầu thay đổi. Cô không chỉ là một nữ diễn viên tài năng mà còn là một người lãnh đạo, một người mở đường cho những cuộc trò chuyện cần thiết về sức khỏe tâm thần.

Những nỗ lực của cô đã và đang cứu rộng nhiều mạng sống, không chỉ bằng cách cung cấp nguồn lực mà còn bằng cách xóa bỏ sự kỳ thị. Trong một thế giới nơi mà người da đen vẫn phải đối mặt với vô vàn định kiến và bất công, việc chăm sóc sức khỏe tâm thần không chỉ là một lựa chọn mà là một hành động kháng cự. Nó là cách để cộng đồng da đen khẳng định rằng họ xứng đáng được sống khỏe mạnh, hạnh phúc và toàn vẹn – cả về thể chất lẫn tinh thần. Và với những người như Taraji P. Henson dẫn đường, hy vọng đó không còn xa vời.